Rijkswaterstaat ontdekte de twee zogenaamde 500-ponders tijdens onderzoek naar mogelijk niet-ontploft oorlogsmateriaal in het werkgebied. De spoorbrug in de A20 en over de sporen Gouda - Den Haag en Gouda - Alphen aan den Rijn was tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijk doelwit voor de geallieerden. Hier zijn zware bombardementen uitgevoerd, waarbij meer dan 100 bommen vielen die niet allemaal ontploften. De twee gevonden bommen moesten geruimd worden voordat Rijkswaterstaat het werk aan de A20 veilig kan starten. Door de complexe ligging was dat een uitdagende operatie waarvoor ook veel afstemming noodzakelijk was.

Medewerkers van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) hebben de twee bommen in de nacht van zaterdag op zondag succesvol geruimd. Met apparatuur die vanaf afstand wordt bestuurd, hebben zij eerst het ontstekingsmechanisme verwijderd. Hierna zijn de bommen naar de kust bij Noordwijk vervoerd, om daar tot ontploffing te worden gebracht. De operationele leiding lag tijdens het onschadelijk maken in handen van een team dat de ruiming monitorde en zo nodig bij te sturen. Binnen dit Commando Plaats Incident (CoPI) was Rijkswaterstaat samen met alle betrokken partijen vertegenwoordigd.

Geen gevaar voor de omgeving

Om de operatie veilig te laten verlopen, is deze al lang tevoren goed voorbereid. De omgeving rond de vindplaats van de bommen zou in de nacht van 16 op 17 november tussen 22.00 en 9:00 uur afgesloten worden, om gevaar voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. De gemeenten Zuidplas, Gouda en Waddinxveen hadden hiervoor ieder een noodverordening ingesteld. Mensen die in het gebied wonen of werken, moesten binnenblijven. In de directe omgeving van de bommen moesten enkele mensen hun woning en/of bedrijf zaterdagnacht verlaten. De betrokken inwoners en ondernemers zijn hierover in juli geïnformeerd door de gemeente Zuidplas, die tijdens de voorbereiding een sturende rol had. Rijkswaterstaat leverde een grote bijdrage in de ondersteuning, bijvoorbeeld door de afsluitingen van de A20, de provinciale- en gemeentelijke wegen integraal te laten uitwerken en uitvoeren.

Bereikbaarheid gebied

De ruiming had gevolgen voor de bereikbaarheid van het gebied. Naast een aantal gemeentelijke wegen en fietspaden werden rijksweg A20 en de provinciale wegen N457 en N207 zaterdagnacht in beide richtingen afgesloten. Ook was er geen spoorverkeer tussen Gouda en Rotterdam, Gouda en Den Haag en Gouda en Alphen aan den Rijn. Ook het luchtruim ter plaatse was tijdens de ontmanteling gesloten. Omdat de operatie voorspoedig verliep, konden de wegen in het gebied al om 04:30 al weer worden geopend. De ruiming is binnen het CoPI geëvalueerd, waarbij alle betrokkenen tevreden waren over het verloop. Vanuit Rijkswaterstaat zijn we ook tevreden met de zeer succesvolle samenwerking in het hele proces, vanaf het moment dat de bommen ontdekte werden tot en met de ruiming waarbij de bommen samen met de gemeente Zuidplas tot ontploffing werden gebracht. Zondagmiddag is na het succesvol onschadelijk maken het strand weer opgeruimd en in nette staat achtergelaten.

Verder onderzoek op grotere diepte 

Het nog steeds lopende onderzoek naar  ontplofbare oorlogsresten gaat de komende maanden door.  Tot dusver is tot circa 4 meter onder het maaiveld onderzocht of er verdachte objecten in de grond zitten. Rijkswaterstaat onderzoekt nu tot 10 meter diep of er mogelijk meer ontplofbare oorlogsresten in de grond zitten. Deze dieptedetectie is noodzakelijk vanwege de bouw van een nieuw spoorviaduct in plaats van de Groene Brug en de uitbreiding van het bestaande (betonnen) spoorviaduct. Voor deze werkzaamheden moeten tot diep onder de grond heipalen en damwanden worden geslagen. Ook moet er tijdens de realisatie drainage worden aangelegd tot diep in de grond.

Aanwezigheid van ontplofbare oorlogsresten kunnen invloed hebben op het ontwerp en de plannen, vandaar dat dit onderzoek nu al plaatsvindt.